1. Planujecie kiedyś manhwy?
Odp.: Myślimy nad tym intensywnie.
2. Majonez Kielecki czy Winiary?
Odp.: Mamy smakoszy i Kieleckiego i Winiar, aczkolwiek ja (Martyna) wolę robić majonez sama. 😀
3. Czy będzie kiedyś możliwość kupienia dodatków do mang osobno (bez mangi) lub kupienie mangi po przedsprzedaży z dodatkami?
Odp.: Nie ma takiej możliwości. Licencja zabrania sprzedaży i odsprzedaży dodatków. Jednak jeśli zostają nam jakieś dodatki po okresie przedsprzedaży, wystarczy nas zapytać, a my dorzucimy do zamówienia. 😉
4. Może będą te dwie mangi w Polsce? (Super lovers i Dakaretai Otoko Ichi-i ni Odosarete Imasu)
Odp.: My nie mamy w planach.
5. Jakie są ukochane mangi redakcji, a jakie najmniej lubiane?
Odp.:
Anna: Ukochana – Gniazdo miłości / Najmniej lubiana – Prawdziwa bestia
Ruda: Lubiane – Dead Mount, Kołysanka świtu, Piekło bez kwiatów / Najmniej lubiane – Czarne chmury, Usłyszeć ciepło słońca
Weronika: Ulubione – Czarne chmury, Śnieżny, Kołysanka, wszystko od Mamity i Niyamy / Absolutnie znienawidzona – Nomi x Shiba
Martyna: Ulubione – Dead Mount, Kołysanka Świtu, Marcowy lew / Najmniej lubiane – Niepokonana Jahy, Usłyszeć ciepło słońca
Katarzyna: Lubiane – Piekło bez kwiatów / Najmniej lubiane – bez komentarza
Agata: Ulubione – Kołysanka świtu, Mój policjant / Najmniej lubiane – Nomi x Shiba, bo trzeba tłumaczyć onomatopeje „badum” pierdyliard razy w każdym tomie
6. Ile mniej więcej kosztuje licencja na wydanie mangi?
Odp.: Koszt licencji jest zależy od wielu parametrów, jak np. cena okładkowa, ilość stron, % tantiem, nakład etc. Na jeden tomik jest to kwota liczona w kilku tysiącach.
7. Co najbardziej podoba się Pani Martynie w Japonii?
Odp.: W Japonii najbardziej urzekły mnie wąskie uliczki w praktycznie bezludnych częściach miast, gdzie najczęściej znajdują się fenomenalne knajpki prowadzone przez rodziny i starsze osoby. I wszędobylskie światła, neony, szyldy i lampiony.
8. Czy poza tłumaczami ktoś w redakcji zna język japoński?
Odp.: Pozostali ogarniają troszkę podstawy. 🙂
9. Co decyduje o tym, że dany tytuł postanawiacie wydać?
Odp.: Najczęściej tytuł ma w sobie „coś”, co do niego ciągnie. Dodatkowo jak np. coś znajdę w miarę świeżego, to kupuję ebooka i nasza Agata wtapia się w treść. Wtedy decydujemy, czy bierzemy. 🙂
10. Czy szukacie kogoś do pracy w wydawnictwie?
Na tę chwilę nie.
11. Czy planujecie wydać któraś z tych serii? Hitorijime my hero, I cannot reach you i Cherry magic
Odp.: Nie mamy w planach.
12. Czy planujecie sprzedać również mangi po japońsku?
Odp.: Nie jest to opłacalne, tym bardziej, że w dobie internetu można tanio zamówić mangi bezpośrednio z Japonii. A nasze japońskie tomiki i tak rozdajemy. 🙂
13. Czy przetłumaczycie mangę „Hidoku Shinaide” autora Yonezo Nekota, „Punch” autora Kano Shiuko, „Yume Musubu Koi Musubi” autora Yaya Sakuragi, „Himegoto Asobi” autora Yaya Sakuragi?
Odp.: Nie mamy w planach.
14. Jak wyobrażacie sobie Kluska za następne 10 lat?
Odp.: Z siwą brodą do ziemi, o lasce… A, nie, to jeszcze nie ten wiek. Kto wie, co będzie za 10 lat? Nie wiemy, co będzie za rok. 😉
15. Kiedy Klusek był najbardziej popularny? (sam odkryłem to cudowne miejsce zaledwie 2 lata temu 😭)
Odp.: Myślę, że Klusek dalej ma w sobie to coś. 🙂 Nie nazwałabym tego popularnością, ale społecznością.
16. Co zrobiłby Klusek gdyby nagle ze świata zniknęły wszystkie BL-ki? 🙈
Odp.: Zmienił się w Sailor Moon i wszystkie odzyskał!
17. Jak wygląda Wasz stosunek na ten moment do komiksów koreańskich i chińskich? Czy jeśli Solo Leveling odniesie sukces to jest szansa na manhwy/manhua’y od Kluska?
Odp.: Czytujemy, przeglądamy, myślimy. Manhua’y nas nie interesują. 😉
18. Czy są tytuły, o które „walczyliście” z innymi wydawnictwami i z biegiem czasu żałujecie, że nie udało Wam się ich zdobyć? Jeśli tak, to jakie?
Odp.: Są takie tytuły. Hm. Czy jakiegoś żałujemy… Może troszkę Ragna Crimson. 😉
19. Czy często się zdarza, że po przetłumaczeniu jakiegoś tekstu nie chce się on zmieścić w dymku i musicie kombinować zmieniając tłumaczenie?
Odp.: Na szczęście nie za często, ale zdarza się.
20. Które gatunki cieszą się większym powodzeniem, a jakie nie?
Odp.: Ostatnio mamy wrażenie, że ponownie romanse „wyszły z mody”. Ale często to się zmienia jak w kalejdoskopie.
21.Czy jak aplikujecie na nowe tytuły to wiecie jakie inne wydawnictwa z Polski starają się o dany tytuł? Czy wybór wtedy polega na przetargu typu „kto da więcej” czy zależności są kompletnie inne?
Odp.: Nie, nie wiemy, kto inny napisał o licencje. Decyzję komu dać licencje podejmuje wydawnictwo japońskie. I zależy od wielu czynników znanych tylko im. 🙂
22. Kto u Was w wydawnictwie podejmuje decyzje o jakie tytuły się starać? Jak rocznie to wygląda pod względem liczby takich aplikacji? I jaką cześć z nich faktycznie potem wydajecie?
Odp.: Ja podejmuję decyzję (Martyna). Różnie to bywa, czasem wysłanie oferty jest spontaniczne, czasem przemyślane. Ilość ofert najczęściej odpowiada ilości wydań w przez cały rok.
Ale najczęściej w 95% dostajemy to, o co piszemy. 🙂
23. Jakie są powody odrzucenia przez japońskie wydawnictwa polskich wersji okładek/dodatków? Często się to zdarza? Jak wygląda wtedy etap poprawek?
Odp.: Różne, może się coś nie podobać, ale rzadko się to zdarza. Po prostu robi się nową okładkę i wysyła ponownie do akceptacji.
24. Czy podczas podejmowania decyzji, o tym jaki tytuł ma zostać wydany, bardziej sugerujecie się trendami na rynku japońskim czy sugestiami jakie podsyłają wam czytelnicy?
Odp.: Bardziej patrzymy, czy tytuł ma coś w sobie, czytamy japońską wersję i bierzemy. 🙂
25. Myślałyście może o własnych festiwalach mangowych? Albo po prostu, żeby do pierwszego tomu jakiejś serii dodawać takie duże karty z podpisem autora?
Odp.: Na tę chwilę nie myślałyśmy o tym.
26. (jeśli możecie odpowiedzieć) Ilu procentowy zysk ze sprzedaży macie Wy, a ile autor?
Odp.: Nie wiemy, ile zarabia autor, ponieważ to leży w gestii japońskiego wydawcy, który rozlicza się z autorem z kosztów licencji. My natomiast od ceny okładkowej (czyli etap przedsprzedaży), po odliczeniu wszystkich kosztów i nie licząc Empiku (czyli mówimy o sprzedaży u nas w sklepie internetowym), zarabiamy średnio 15-17 zł za tomik. Mówimy oczywiście o nowym tomiku, który na początku musi na siebie „zarobić”.
27. Czy traktujecie inne mangowe wydawnictwa jako konkurencje, czy żyjecie w przyjaznych stosunkach?
Odp.: Chcąc nie chcąc jesteśmy konkurencją, ale żyjemy w przyjaznych stosunkach. 🙂
28. W odróżnieniu do innych wydawnictw, tylko Dango i SJG dodają dodatki do każdego tomu, stąd pytanie czy ciężko dostać akcept na dodatek i jakie są powody ewentualnej odmowy?
Odp.: My nie miałyśmy żadnych problemów. Ewentualną odmowę dostałyśmy tylko wtedy, kiedy chciałyśmy dać za dużo dodatków.
29. Która manga/seria była najcięższa do wydania pod względem akceptów, druków, dodatków czy ogólnego dogadania się z japońskim wydawcą?
Odp.: Nomi x Shiba, Nie chciałem się zakochać, Czy mnie słyszysz?.
30. Czy jak wysyłacie coś do akceptu to czepiają się o szczegóły?
Odp.: Czasami tak. Choć rzadko.
31. Jak duże macie pole do manewru jeśli chodzi o okładki czy tłumaczenie?
Odp.: Wszystko zależy od podejścia japońskiego wydawcy. Tłumaczenia muszą być wierne oryginałowi, okładki robimy praktycznie takie same jak japońskie, przy logo najczęściej jest dowolność.
32. Iloma seriami na raz jesteście w stanie się zająć?
Odp.: Byłybyśmy w stanie zająć się sporą ilością serii jednocześnie, ale nie chcemy. 🙂
33. Co poza rozmiarem mangi wpływa na jej ostateczną cenę rynkową?
Odp.: Ilość stron, cena druku, cena promocji, dodatków, tłumaczenie, skład, redakcja, grafika, itp. 🙂
34. Czy jest możliwość, żeby ktoś „na własną rękę” wydał jakąś mangę w Polsce? Czy nie ma szans dla osoby prywatnej na uzyskanie licencji do tłumaczenia, druku i sprzedaży?
Odp.: Nie ma takiej możliwości. W Polsce musisz mieć założoną działalność gospodarczą, żeby uzyskać licencję + druk i sprzedaż. 🙂
35. Czy akcept na mangę lub dodatki możecie uzyskać z wyprzedzeniem, czy zawsze to musi być z tomu na tom?
Odp.: Najczęściej jest to z tomu na tom. Jednak czasem można wydawnictwu wyjaśnić, dlaczego chciałybyśmy tak a nie inaczej.
36. Czy była manga, która nie była takim sukcesem jak się spodziewałyście i na odwrót czy coś nieoczekiwanego zyskało dużo większą sprzedaż niż zakładano?
Odp.: Do tej pory zadziwia nas sprzedaż Coś między nami. 🙂 W drugą stronę chyba aż tak nas nic nie zaskoczyło.
37. Czy aplikowałyście o jakieś tytuły i zostałyście odrzucone? Jeśli tak, to można wiedzieć jakie to były? Jaki był powód odmowy i czy innemu wydawnictwu udało się ją wydać?
Odp.: Najczęściej powodem było to, że inny wydawca dostał lub tytuł nie był dostępny do licencji na terenie Polski.
38. Czy wydajecie tylko mangi zagranicznych autorów czy polscy twórcy również mogą się starać o współpracę?
Odp.: Tylko komiksy japońskie. 🙂
39. Czy planujecie większy format dla przyszłych serii?
Odp.: Na 99% nie. 🙂
40. W którym roku mieliście najwięcej zamówień/kupionych przez ludzi mang, a w którym najmniej?
Odp.: Jeśli chodzi o nasz sklep to najwięcej zamówień było w 2021 oraz 2023. Zobaczymy, jak pójdzie 2024. 😉
41. Wydacie jakąś dłuższą serię? Np w miejsce Piekło bez kwiatów mogła by wskoczyć jakaś seria.
Odp.: Zobaczymy. Dla nas nie istnieje coś takiego jak „wskakiwanie serii na miejsce zakończonej”.
42. Jakie są tytuły, które chciałybyście zobaczyć w Polsce, ale wiecie, że Wy na pewno go nie wydacie?
Odp.: Nie jestem w stanie odpowiedzieć na to pytanie.
43. Czy da się zdobyć dodatek do mangi po zamknięciu prenumeraty?
Odp.: Tylko w przypadku jeśli dodatki zostały i jest chęć zamówienia mangi. Wtedy wystarczy do nas napisać z pytaniem, czy są dodatki i czy możemy dorzucić. 🙂
44. Byłyście kiedyś w Japonii?
Odp.: Kilka osób od nas było. 🙂
45. Jest szansa, że Klusek wyda Yamada-kun to Lv999 no Koi wo Suru?
Odp.: Nie ma.
46. Jest manga, którą wydałyście, a nie podoba się Wam kreska?
Odp.: Są gusta i guściki, ale chyba nie mamy takiej mangi.
47. Można liczyć na więcej dłuższych serii boys love od Was? Jak sprzedają się te dotychczas wydane?
Odp.: Serie z reguły sprzedają się u nas gorzej niż jednotomówki.
48. Dlaczego Wasze mangi nie mają obwolut? Jakie są powody wyboru akurat takiego sposobu wydawania mang?
Odp.: Wiele z nas nigdy nie lubiło spadających obwolut lub często rozerwanych. Między innymi dlatego nie mamy obwolut. 😉
49. Czy jest szansa na jakieś light novel od Was? Na przykład takie o tematyce boys love?
Odp.: Na tę chwilę nie ma szans.
50. Sernik z rodzynkami – tak czy nie?
Odp.: Ja na pewno z rodzynkami. 😀 (Martyna)
51. Czy planujecie wydać w przyszłości coś w stylu Beztroskiego Kempingu? Typu ”Mono” tej samej autorki albo ”Yokohama Kaidashi Kikou”.
Odp.: Na tę chwilę nie planujemy.
52. Jakich grafik/obrazków Kluska możemy się jeszcze spodziewać w przyszłości w ramach promocji? Pando-syrena?, Pando-wilkołak?
Odp.: Kto wie? 😉
53. Jakiś mini wywiad z twórcą tych grafik :)?
Odp.: Z oboma graficzkami? 😉
54. Okładki Bałwanka są cudne, będzie jakiś tytuł z podobnymi okładkami?
Odp.: Jak coś znajdziemy, to na pewno będzie. 😀
55. Czy poza notesami w sprzedaży, pojawić się mogą podstawki pod kubki lub magnesy z Kluskiem?
Odp.: Coś na pewno się pojawi. 😀
56. Bierzecie pod uwagę chińskie manhua albo powieści danmei?
Odp.: Raczej nie.
57. Czytaliście może BL z uniwersum dom/sub? Jeżeli tak czy bylibyście skłonni wydać? Niedawno odkryłam i przepadłam w tym świecie
Odp.: Czytałyśmy. I kto wie. xD
58. Kluchy! Chcemy mocniejszych BL!
Odp.: Aye, sir!
59. Jaki jest średni nakład dla mang, ja wiem że zależy pewnie od tytułu ale jakbyście przybliżyli ten temat i czy na przestrzeni lat to się zmienia.
Odp.: Zaczynałyśmy w sumie od niskich nakładów 1500 egz. dla jednotomówek. Teraz jednotomówki mają średnio 2500-4000 egz. Natomiast kontynuacje serii mniejsze nakłady.
60. TOP Sprzedaży z 2024 z podanymi nakładami + TOP sprzedażowych klap 🙁
Odp.: Zostały podane na grafice wrzuconej na urodziny.(Umieszczona poniżej). 😉
61. Największe wydawnicze wpadki
Odp.: Oprócz pustych małych chmurek i czasem gdzieś zbłądzonej onomatopei, chyba nic takiego „większego” nie było…
62. Najtrudniejsze rozmowy z Japonią
Odp.: Chyba każde początkowe rozmowy są w jakiś sposób trudne, później idzie raczej z górki. 🙂
63. Plany na 2025 rok
Odp.: Dalej wydawać mangi. 😉 Będzie sporo jednotomówek, może jakaś nowa seria. Zobaczymy. 😀
64. Jaka jest geneza klusek i innych stworków w logotypie i na merchu wydawnictwa?
Odp.: Klusek… myślę, że to był taki spontan. Coś pomiędzy pandą a puchatym misiem maskotką. I tak jakoś zostało. To po prostu kluska z dango z uszami. ;D
65. Top 3 najlepiej sprzedające się mangi, zarówno serie, jak i jednotomówki
Odp.: Również jest informacja na grafice urodzinowej. (Umieszczona poniżej).
66. Manga, przy wydaniu której było najwięcej zawirowań/trudności (bez szczegółów objętych poufnością)
Odp.: Chyba tylko Nomi x Shiba, które jest pełne onomatopei i Marcowy lew, gdzie jest bardzo dużo tekstu.
67. Chciałabym wiedzieć czy jest coś co sprawiłoby, żeby Dango wydawało więcej mang (i ewentualnie co to miałoby być)?
Odp.: Na tę chwilę nie planujemy więcej wydawać. 😉
68. I chociaż to wydawnictwu należą się życzenia, a nie czytelnikom ale zaryzykuję 😆. Rozumiem plany wydawnictwa są tajne przez poufne, ale jest albo mógłby być jakiś kącik dla sugestii od czytelników?
Odp.: Coś pomyślimy pod tym kątem. 🙂
69. I czy będą kontynuacje mang, które już jakiś czas temu były były wydane?
Odp.: Będą!